Feliks Araszkiewicz
(14 stycznia 1895 Zamołodycze – 30 maja 1966 Lublin)
historyk literatury polskiej
rodzina
syn Rudolfa i Ireny
poślubił Irenę z Mączyńskich
biogram
Naukę rozpoczął w szkole powszechnej w Żelechowie, kontynuował w gimnazjum rosyjskim w Radomiu, później w polskim gimnazjum w Białej Podlaskiej, następnie w tzw. Szkole Lubelskiej w Lublinie, gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości. Po maturze rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas I wojny światowej przebywał w Tyflisie w Rosji (obecnie Tbilisi w Gruzji), uzyskał eksternistyczną maturę rosyjską i rozpoczął studia na wydziale historyczno-filologicznym uniwersytetu moskiewskiego. Po powrocie do kraju otrzymał dyplom ukończenia studiów polonistycznych na UJ i zaczął pracować jako nauczyciel języka polskiego i historii w Szkole Lubelskiej. Został wizytatorem szkół średnich w województwie lubelskim, przez kilka lat pełnił funkcję naczelnika Wydziału Szkolnictwa Średniego Kuratorium Okręgu Szkolnego Lubelskiego. W czasie okupacji niemieckiej uczestnik tajnego nauczania. Ponownie do pracy w szkolnictwie średnim powrócił na kilka lat po II wojnie światowej.
Całe życie poświęcił pracy naukowo-badawczej, zajmował się historią literatury polskiej 2. połowy XIX oraz XX wieku, w szczególności jego prace dotyczyły pozytywizmu (wiele rozpraw i artykułów dotyczyło życia i twórczości Bolesława Prusa oraz Stefana Żeromskiego) i Młodej Polski, wydał zbiory studiów i szkiców.
Przez lata związany był z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim. Był zasłużonym działaczem kulturalnym, brał udział w przywróceniu Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Lublinie (pełnił funkcję wiceprezesa), przyczynił się do zorganizowania Komisji Regionalnej w ramach TPN, był także wiceprezesem Lubelskiego Towarzystwa Miłośników Książki. Dzięki niemu ze składek społecznych w Lublinie zbudowano Dom Pracy Kulturalnej im. Józefa Piłsudskiego (ul. Narutowicza 4, obecnie siedziba Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego). Był inicjatorem utworzenia w Nałęczowie Muzeum Bolesława Prusa i wzniesienia w tym mieście pomnika pisarza. Za swoją działalność otrzymał wiele nagród i odznaczeń.
Pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej.
Jego imieniem nazwano ulicę na Sławinie, boczną Zbożowej.
wybrane publikacje:
1925 – Bolesław Prus i jego ideały życiowe (praca doktorska)
1934 – Refleksy literackie
1948 – Bolesław Prus. Filozofia – kultura – zagadnienia społeczne (rozprawa habilitacyjna)
1957 – Dzieła i twórcy
kalendarium
1905 – w gimnazjum rosyjskim w Radomiu brał udział w strajku szkolnym
1906–1909 – uczył się w polskim gimnazjum prywatnym w Białej Podlaskiej
1909–1913 – kształcił się w Prywatnej Męskiej Szkole 8-klasowej Filologicznej Stanisława Śliwińskiego w Lublinie
1913 – uzyskał świadectwo dojrzałości
1914 – otrzymał eksternistyczną maturę rosyjską
1918 – powrócił do Polski
1918–1929 – pracował w Szkole Lubelskiej
1936 – otrzymał Srebrny Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury
1956 – został docentem
1957 – otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
1960 – profesor KUL
1965 – przeszedł na emeryturę
źródła:
Stanisław Fita, Feliks Araszkiewicz. 1895-1966, Lublin 1995
